Awle tunin innveng, inn pam kingaihnatna leh kikhotuahna ei Zomitelak ah kitasam mahmah a katheih man inkikum leng ut huai kasa hi.Bangziak a hiai poimoh ngaih i hia ichih leh nidanglai in ipu-ipa ten innveng ana ngaina ua, kituak tak in ana khosa uhi. Innkim innpam kilainat in kideihsak tuah mahmah ua huai in amau te hinkhua ah lungnopnaleh kipahna pia hi. Annkhing-tuibuk na ki kawmtuah in nuam tak in na khosauhi. Alima al nek-le-dawn ah kiphawk tuah in ki kawm siausiau thei uhi. Hichibang a nuamtak a na khosa a, innkim innpam kihou thei leh kikawmtuah liailiai ipu ipa tenPathian hing ana bekei mah le uh kipak tak in khosa thei uhi. Kikhawmtuah theileh kihou thei tak a inn kim inn pam hong khosak chiang un ki-iitna, kilainatna, kideihsaknate hong pung semsem in huai in amaute kal ah kinaih semna tun hi. Ei Zomikhangthakte leh ipu ipa te na khosak dan i et vengveng chiang in tong-le-laamin kikhai hi. Ei Zomi khangthakte khosak dan leh inn kim inn pam toh ikikawmdan leh i paidan tang pi ua katheih bangzah hiam te kikum nawn leng uthuai kasa hi.

Mihing te mahni a kitou delh theileh mahni a tang hin thei kuamah ki-omlou hi. Tengkhawm ding leh khosa khawm ding a bawl leng i hi lim uhi. Teng khawmleh khosa khawm a i om chiang un khantouhna in hon zui hi. Himahleh tulai in ei Zomite khangtou i kisa mahmah ua ipu ipa ua pan a i jil theih khosak inn ten lou ten kilawm lehhoih pipi te i deih nawn kei uhi. Khantouhna a ingaih khenkhat i niam kiaknabulpi leng ana hithei ahi chih phawk kul hi. Tengkhawm, nekhawm, semkhawm ihihna uah i mi hinpih te toh kituahna, ki-iitna poimoh mahmah hi. Huai bel innkim innpam toh kituahna chihna ahi. Tengkhawm (social living) hi na piin ei Zomiten i taksap mahmah tuhki-iitna kituahna ahi. Ki-iitna omlou in bangchin nuam tak in innkim innpam toh i teng khawm thei dia chih theih tuak mahmahhi. Mi i tung ua a hoih ziak a va hoih tei ding ahikei a, i innveng i inn pamtung a hoih i sawm him zawk ding ahi. Mahni kia a kinga theilou, mi panpihna leng poimoh gige thei ihih lam phawk a khosak ding ahi. Ganhing lah hizen louhang a, hitamahleh ganhingte i phak louhna khat tuh amau ahihleh a kimuh tung chiang un a ki hua ua, akipawltheikei uhi, himahleh a hong omkhawm, khosak khawm chiang un hong ki neel in hong kituak mahmah thei mawk uhi. Ganhing na tawm a huchih lai un ei mihingte ganhing sang a thupi zaw a siam hina pi’n ikimuh tung un ikingaina in ikideihsak mahmah ua, himahleh i hong khosak khawm, teng khawm chiang un kiiit kingai ding hinapi’n iki hua ua, iki ning ua, nuamlou pi’n inn kim inn pam ikhosa neknuk uhi.

Ei Zomite hi kisathei leh ki deihkhop pahpah mi te i hi uhi. Inn ten lou ten suang thei sim ikisak chiang in innkim innpam bangmah a simlou in i ut i thei in ki-om nuam sek hi. Pathian hing bia ihihna ah kivel nang tampi om din a gintak huai hi. Bible in leng “Nang mah naki-iit bang in na inn vengte iit in”ana chi hial hi. Huaiziak in innveng poimohlou i chi thei kei hi. Pathian hing bia ikichi ua, iki-khamisak mahmah ahimaithei, himahleh ikha mitna leh hoihna a potham leh mihing mitmuhlel hia kivel zel kul hi. Bang tan bangtan tung in mi thupi suak lele
innveng i ngaih poimoh keileh mi khasiatna tuntu le hihthei mawk ahi. Bangchi tuk in Pathian mi in Pathian phawk kichi lengle innkim inn pam iitna, lainatna i neihkei leh a kisam lai om chihna ahi. Midang muh lel a Pathian mitna in i innkiim innpam a din khaatna tun thei hi. Innkim inn pam a dia khaatna in i innsung mahah chi damlouhna tun thei nawn hi. Innsung chi damlouhna in i khalam bahsak hi. Huchi pipi a mihing mitmuh lel a hoih i sawm chiang in mi etton nak sang ingen baang in ki-om nuam sek hi.

I innveng te i poimoh chiang a kamsiam va zat ding ahikei a, i zat ding mawng ahi chih i theih zawk ding ahi. Poimohna i neih chiang a siam a huchilou kal a ui-le-kel bang a khosak ding hilou hi. I paipih khat uh tuh mi i tung a ahoih ziak a amau tung a leng hoih va suahtei chih khawng ahi. Huai tuh mihai pen in le i haih kei hial uh.Himahleh huai sang a hoihzaw leh zuihtak mahmah tuh innkim innpam tung a hoih sawm vek ding ahi. Banah i tung ami hoihna phawklou a thil hoih khat le nih i hih khak te phawk det di le hi samlou hi. Innkim inpam kom theih a om sawm vek ding ahi. Mahni angsung kia khual a hinkhua zatna in i mi hinpih, innveng innpam toh hong kigamlat thei ahi chih thei leng a deih huai hi. I innveng inn pam in “Huai te zaw a huchi himhim hi uh” hon chih khak ding poi mahmah hi. Min ahi di mawng a hon koih khak ding uh thil zumhuai ahi. 

I Kristian na toh leng kituaklou hi. Bawl thei leh deihkhop i kisak mahmah lai a min hon na tuam koihkhin leng hi thei ahi chi theih kul hi. Alanglam daih ah en ta leng, Innkim innkiang toh hing khawm, teng khawm gige ihihna ah ki lungkimlouh hun leng omthei tham hi. Paunak in “Kamsung a lei leh ha leng a kikeih ton om” ana chi hi. Innkim innkiang toh kisel thei leh kilungkimlouh thei tham a, himahleh kingaihdam tuah zel ding ahi. I kisiat thei in tuh bang din iki lungkim saklouthei dia????? Na chi kei maw????? Kilungkimsak tuah theih thap
ahi. Nopni-dahni akiveh tuah lou theilou te ihih ziak in kituahna mah poimoh hi. Tanau gamlate sang mah inle innveng poimohna lianzaw hi. Sum leh pai taksap hun a le taitheihna nai pen ahi a, thil bangkim a nuam a haksa a hon theihpih tute ahi chihleng phawk a, kinaih semsem sawm leng hinkho nuam zang ki hi mai ding hi. I theihdia hoih lai mahmah khat bel a kawm tu leh a sawk tu kia a pang mai lou a mitaksapna leh poimoh bangle theih zel kul hi. I hihtheihna chiang a kipanpihtuah a kituak tak a khosak ding ahi. Bangziak a innkim inn pam hichi tel agen i hia ichi maithei,.!!! I hah genna ziak bel, imi isa, i khotang awlmoh ichi ua panlak chiat i ut uh. Khosung, vengsung hin saptuam ah hitaleh poimoh ngaihthamlou in i vei mahmah a, makai i ut uh. I ut dungzui un makai lian pipi bang inle i panguhi. Himahleh bangziak a i vei tuk a bawl hoih zoulou i de aw chihbangtheih ut huai mahmah hi. 

I theih dia hoih mahmah tuh i innveng te kan aihihna (Identity) hon thei omlou a hihman in, i innveng toh kal ah kilemlouhna ahihkeh kituahlouhna neuhneuhte apan a ihihna phou khiak aom a, min i thugen laktaksalou a de aw chih bang ngaihdan omthei mawk hi.Inn kim inn pam toh ui-le-kelbang a, mun dang a va hoih luat in i lungsim hon kam lo leh kilawm kasa hi. Huaiziakin kituak tak a om a khosak sawm in panla ding in kua kua iki deihsak mahmahuhi.Huchi hileh Innsung,khosung,saptuam sung hitaleh nasepna bangkim ah lungnopna leh chidamna hontun ngei ding ahi.Innveng inn pam tohkituak tak a khosa thei chiat ding inPathian in hon vualzawl chiat leh

chih i thumna ahi.

0 comments:

Post a Comment

 
Top